Działalność wychowawczo-edukacyjna Sióstr Rodziny Maryi przy domu generalnym Zgromadzenia

Posiadłość, położona w Warszawie między ulicami Żelazną, Żytnią i Wronią (obecnie Skwer Kard. St. Wyszyńskiego), należała do ostatniego króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego, który miał tu pałacyk myśliwski. W latach 1791-1800 posesję tę nabył Wojciech Bogusławski, ojciec teatru polskiego. Początkowo mieszkał w dworku, a 1807 roku wybudował pałacyk z oficynami przy ul. Żelaznej, dokąd przeniósł się w 1808r. Wskutek zadłużenia, posesja ta została sprzedana w roku 1822. Przechodziła przez ręce wielu właścicieli i ich sukcesorów, by ostatecznie w 1862r. znaleźć nabywcę w osobie Arcybiskupa Warszawskiego Zygmunta Szczęsnego Felińskiego. Zorganizował w tym miejscu schronisko dla dziewcząt oraz szkołę dla dzieci miejscowych i przychodnych pod opieką Sióstr Rodziny Maryi.

Oficjalne otwarcie zakładu naukowo-wchowawczego Sióstr Rodziny Maryi przy ulicy Żelaznej 97 miało miejsce 15 sierpnia 1862 roku. W domu tym Siostry prowadziły szereg instytucji wychowawczych, oświatowych i dobroczynnych dla okolicznej ludności.

Od 1862 do 1944 roku istniało schronisko dla ubogich dziewcząt w wieku od 4 do 12 lat, przedszkolne dla dzieci młodszych, szkoła dla dzieci miejscowych i przychodnych, która w październiku 1862 roku liczyła sześciuset uczniów. Po zamknięciu szkoły w okresie represji carskich Siostry prowadziły tajne nauczanie, szwalnię dla dziewcząt - także z tajnym nauczaniem.

W latach I wojny światowej znalazły w naszym domu życzliwą opiekę dzieci z Białorusi, zorganizowany został szpital dla rannych żołnierzy rosyjskich na 50 łóżek, świetlica dla młodzieży szkolnej z dożywianiem i kuchnia dla ubogich.

W latach 1919-1939 prowadzony był dom dla dzieci (Internat), przedszkole i szkoła powszechna (początkowo pięcioklasowa, później siedmioklasowa).

W latach okupacji niemieckiej 1939-1944 Siostry przyjęły do swego domu wiele dzieci wysiedlonych; istniał nadal Internat dla stu  dwudziestu dziewcząt. Po zamknięciu szkoły przez Niemców w 1943 roku Siostry organizowały pełne, tajne nauczanie dla trzystu sześćdziesięciu dzieci, udzielały pomocy prześladowanym, uwięzionym i wysiedlonym.

W czasie Powstania Warszawskiego Niemcy zbombardowali i spalili dom przy Żelaznej (6 VIII 1944). Aresztowali wszystkie Siostry w liczbie 44, w tym 20 nowicjuszek (9 VIII). Wywieźli je do obozu w Pruszkowie, a stąd 11 VIII do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck. Aresztowane wychowanki zostały uratowane i zabrane z Pruszkowa przez Siostry Rodziny z Brwinowa i Kostowca.

Niezwłocznie po wojnie Zgromadzenie przystąpiło do odbudowy domu. Od 1945 do 1947 Siostry prowadziły w swym ogrodzie letnie półkolonie dla około dwustu warszawskich dzieci. We wrześniu 1945r. zorganizowane zostało przedszkole w jedynej sali domu, a także świetlicę z dożywianiem dla dzieci szkolnych (zamkniętą przez władzę ludową w 1947 roku), a w latach 1949-1951 także Internat dla dwudziestu pięciu studentek.

W 1962 roku Inspektorat Oświaty przejął przedszkole i zwolnił personel. Przez następnych dwadzieścia siedem lat przedszkole w naszym domu prowadziły tylko osoby świeckie. W 1989 roku Zgromadzenie podjęło starania o zwrot przedszkola i odtąd prowadzimy je we współpracy z osobami świeckimi.

Na przestrzeni niemal dwóch wieków, zgodnie ze swym charyzmatem siostry niosą pomoc rodzinie, wychowują i nauczają dzieci i młodzież, otaczają opieką chorych i osoby starsze, pełnią posługę przy parafiach i w instytucjach kościelnych.